دایکاست (ریخته گری تحت فشار)

دایکاست اصطلاحی است که اغلب در مورد فرایندی در ساخت و تولید به کار می‌رود که در آن فلز مذاب تحت فشار بالا و دمای بالا در قالب‌های دقیق و پیچیده ریخته‌گری می‌شود. این فرایند بیشتر برای تولید قطعات با تلرانس‌های بسیار دقیق و سطوح صاف استفاده می‌شود. قطعات دایکاست می‌توانند از آلومینیوم، زینک، مس، سرب، و آلیاژهای دیگر ساخته شوند.

دایکاست

دایکاست یا ریخته‌گری تحت فشار، روشی برای تولید قطعات فلزی با تزریق فلز مذاب به داخل قالب تحت فشار بالا است. این روش شباهت زیادی به ریخته‌گری ثقلی دارد، با این تفاوت که در دایکاست، فلز مذاب با فشار به داخل قالب تزریق می‌شود و در ریخته‌گری ثقلی، فلز مذاب به دلیل نیروی جاذبه زمین به داخل قالب می‌ریزد.

بیشتر بدانید: برای آشنایی بیشتر با ریخته گری قطعات کلیک کنید.

فلزات مناسب برای ریخته ‌گری دایکاست

فلزات مناسب برای ریخته‌گری دایکاست به طور کلی به دو دسته فلزات پایه و آلیاژها تقسیم می‌شوند:

فلزات پایه:

  • آلومینیوم: محبوب‌ترین فلز برای دایکاست به دلیل وزن سبک، استحکام بالا، مقاومت به خوردگی، قابلیت بازیافت و شکل‌پذیری خوب است. آلیاژهای آلومینیوم مانند آلیاژ A356 و A380 برای دایکاست کاربرد فراوانی دارند.
  • مس: به دلیل شکل‌پذیری، چکش‌خواری و هدایت حرارتی بالا، برای ساخت قطعات پیچیده و ظریف مناسب است. آلیاژهای مس مانند برنج و برنز در دایکاست کاربرد دارند.
  • منیزیم: سبک‌ ترین فلز ریخته‌ گری شده، با استحکام بالا و چگالی کم، برای قطعاتی که نیاز به وزن کم دارند مناسب است. آلیاژهای منیزیم مانند آلیاژ AZ91D در دایکاست کاربرد دارند.
  • روی: با نقطه ذوب پایین، برای تولید قطعات کوچک و نازک مناسب است. آلیاژهای روی مانند آلیاژ Zamak در دایکاست کاربرد دارند.
دایکاست
دایکاست

آلیاژها:

  • آلیاژهای آلومینیوم-سیلیکون: این آلیاژها استحکام و مقاومت به سایش بالایی دارند و برای ساخت قطعات موتور، گیربکس و سایر قطعات تحت فشار مناسب هستند.
  • آلیاژهای مس-روی: این آلیاژها شکل‌پذیری و چکش‌خواری بالایی دارند و برای ساخت قطعات تزئینی و کاربردهای الکتریکی مناسب هستند.
  • آلیاژهای منیزیم-آلومینیوم: این آلیاژها استحکام و چگالی بالایی دارند و برای ساخت قطعات هوافضا و خودرو مناسب هستند.
  • آلیاژهای روی-آلومینیوم: این آلیاژها شکل‌پذیری و مقاومت به خوردگی بالایی دارند و برای ساخت قطعات کوچک و ظریف مناسب هستند.

انتخاب فلز یا آلیاژ مناسب برای ریخته‌گری دایکاست به عوامل مختلفی مانند خواص مورد نظر قطعه، کاربرد نهایی، هزینه و الزامات تولید بستگی دارد.

ریخته گری دایکاست منیزیوم

ریخته‌گری دایکاست منیزیوم یکی از فرایندهای پیشرفته در صنعت ریخته‌گری فلزات است که برای تولید قطعات با دقت بالا، وزن سبک و خواص مکانیکی مناسب استفاده می‌شود. منیزیوم به دلیل داشتن چگالی پایین‌تر نسبت به آلومینیوم و برخی دیگر از فلزات مورد استفاده در دایکاست، برای تولید قطعات سبک‌وزن در صنایع مختلف مانند خودروسازی، هوافضا و الکترونیک بسیار محبوب است.

انواع روش‌های ریخته‌ گری دایکاست

روش‌های ریخته‌گری دایکاست به شکل زیر هستند:

  • ریخته‌گری فشاری:
    در این روش، فلز مذاب با فشار بالا وارد قالب می‌شود. این فشار به کاهش مقدار خلاء در قطعه و افزایش چگالی فلز منجر می‌شود. این فرایند برای تولید قطعاتی با تحمل فشار و ضربه بالا استفاده می‌شود.
  • ریخته‌گری گرانروی:
    در این روش، فلز مذاب به صورت آرام و تحت تأثیر گرانش وارد قالب می‌شود. این روش اغلب برای تولید قطعات بزرگ و غیرپذیرا به انحناهای زیاد استفاده می‌شود.
  • ریخته‌گری سرب‌ وزیری:
    در این روش، فلز مذاب تحت فشار بالایی به وسیله یک پیستون وارد قالب می‌شود. سپس فشار اعمال شده حفره‌های خلاء را کم می‌کند و کیفیت قطعه را افزایش می‌دهد.
  • ریخته‌گری فلزات زنده:
    این روش در حالتی انجام می‌شود که فلز مذاب تا مرحله‌ای از ابرکریستالیزه شدن خنک شود. این فرایند به دقت بالا و مقاومت خوب در برابر انقباض سردی منجر می‌شود.

هر یک از این روش‌ها جزو انواع فرایندهای ریخته گری تحت فشار بوده و بسته به نوع قطعه و نیازهای موردی، انتخاب می‌شوند.

برای آشنایی بیشتر با گلوله آسیا به سایت متالورژی مصمم مراجعه نمایید.

کاربرد دایکاست چیست ؟

دایکاست یک فرایند ریخته‌گری فلزات است که برای تولید قطعات فلزی با دقت بالا، سطح صاف و خواص مکانیکی مناسب استفاده می‌شود. این فرایند در صنایع مختلف به وسیله‌ی سازماندهی و ریخته‌گری فلزات مذاب تحت فشار به شکل قالب‌های دقیق انجام می‌شود. کاربردهای دایکاست شامل امور زیر است:

  1. صنایع خودروسازی: از قطعات موتور، گیربکس، بدنه خودرو، ترمزها و سیستم‌های تعلیق تا قطعات داخلی مانند دسته‌ها و پنل‌ های داخلی خودرو از دایکاست استفاده می‌شود. از دلایل استفاده از دایکاست در این صنعت می‌توان به وزن سبک، مقاومت بالا، و کیفیت بالای سطح اشاره کرد.
  2. صنعت الکترونیکی: در تولید قطعات الکترونیکی مانند بدنه‌ های دستگاه‌ های الکترونیکی، باتری‌ها، و کیس‌های دستگاه‌ های مختلف از دایکاست استفاده می‌شود. این فرایند به دلیل امکان ساخت قطعات با دقت بالا و کیفیت سطح بالا، بسیار مورد توجه است.
  3. صنایع هوافضا و صنایع دفاعی: در تولید قطعات مانند کاستینگ‌ های موتورهای هواپیما، قطعات سیستم‌های نظامی و تجهیزات دفاعی، دایکاست به دلیل وزن سبک و مقاومت بالای آن، استفاده می‌شود.
  4. صنعت پزشکی: در تولید ابزارهای پزشکی مانند ایمپلنت‌ ها، ابزار جراحی، و تجهیزات پزشکی دیگر، از دایکاست استفاده می‌شود. این فرایند برای تولید قطعات با دقت بالا و مقاومت در برابر ضربه و خوردگی مناسب است.
  5. صنایع مختلف دیگر: در صنایعی مانند صنعت لوازم خانگی، صنعت ورزشی، صنایع بازی‌سازی و … از دایکاست به منظور تولید قطعات مختلف استفاده می‌شود.

مزایای تولید قطعات از طریق روش دایکاست

  1. وزن سبک: قطعات تولید شده از طریق دایکاست وزن سبکی دارند که این ویژگی می‌تواند در کاربردهایی که نیاز به کاهش وزن دارند مثل صنایع خودروسازی و هوافضا بسیار مهم باشد.
  2. دقت بالا: دایکاست به طور معمول توانایی تولید قطعات با دقت بالا و تلرانس‌ های کم را فراهم می‌کند، که این ویژگی می‌تواند در صنایعی مانند الکترونیک و پزشکی حائز اهمیت باشد.
  3. سطح صاف: قطعات تولید شده از طریق دایکاست معمولاً دارای سطح صافی هستند که این امر می‌تواند هزینه‌ های پس‌کاری را کاهش دهد و زمان تولید را کاهش دهد.
  4. تولید انبوه: دایکاست یک فرایند تولید انبوه است که به شرکت‌ ها امکان می‌دهد تا به سرعت و به صورت انبوه قطعات را تولید کنند، که این امر می‌تواند هزینه تولید را کاهش داده و به بازار عرضه را تسریع بخشد.
  5. مقاومت بالا: قطعات تولید شده از طریق دایکاست معمولاً دارای مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه و حرارت هستند که این ویژگی‌ ها آن‌ها را برای کاربردهای مختلف از جمله صنایع خودروسازی، صنایع هوافضا و صنایع دفاعی مناسب می‌کند.
  6. کارایی اقتصادی: با توجه به کارآیی و سرعت تولید دایکاست، هزینه‌های تولید در مقایسه با روش‌های دیگر به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد که این امر می‌تواند برای شرکت‌ها به مزیت رقابتی تبدیل شود.

سؤالات متداول

  1. دایکاست چیست؟
    • دایکاست یک فرایند ریخته‌گری فلزات است که برای تولید قطعات فلزی با دقت بالا و ویژگی‌های مکانیکی مناسب استفاده می‌شود.
  2. چه کاربردهایی برای دایکاست وجود دارد؟
    • دایکاست در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، الکترونیک، هوافضا، صنعت پزشکی و صنایع دفاعی استفاده می‌شود.
  3. مزایای تولید قطعات از طریق دایکاست چیست؟

    • مزایای دایکاست شامل وزن سبک، دقت بالا، سطح صاف، تولید انبوه، مقاومت بالا و کارایی اقتصادی است.